"De rijkdommen van Moria liggen niet in juwelen of goud, maar in mithril."
- Gandalf
Khazad-dûm, later bekend als Moria (wat Zwarte Afgrond betekent), is de grootste en befaamste vestiging van de Dwergen ooit. Khazad-dûm ligt in de Nevelbergen.
| |
| Khazad-Dûm | |
|---|---|
| Plaatsen: | |
| Politieke informatie: | |
| Etymologie: Dwerg huizen | |
| 'Andere namen: Moria, Hadhodrond, casarrondo, Phurunargian. | |
| Type: Stad en mijn | |
| Regering: Koninkrijk | |
| Leider: Koning van Khazad-Dûm en voor korte periode Heer van Moria | |
| Maatschappelijke informatie: | |
| Hoofdstad: Khazad-Dûm | |
| Ligging: Centraal in de Nevelbergen | |
| Talen: Khuzdul, Westron en Elfs | |
| Bevolking: Oorspronkelijk Langbaarden, later Vuurbaarden en Breedbalken. Tijdens verlating Orks | |
| Historische informatie: | |
| gesticht in: Ergens tijdens de Jaren van de Bomen | |
| Gesticht door: Durin I | |
| veroverd in: / | |
| veroverd door: / | |
| verlaten in: Derde Era 1981 | |
| Heroverd in: Ergens in de Vierde Era. | |
| Herbevolkt in: Ergens in de Vierde Era. |
Geschiedenis[]
Stichting[]
Khazad-dûm werd gesticht door Durin I. Durin werd wakker in de berg Gundabad in het noorden van de Nevelbergen. Hij zwierf lang rond in de Nevelbergen totdat hij de berg Celebdil, die uitstak boven een meer, tegenkwam. Hij benoemde het meer tot Kheled-zâram, het Spiegelmeer. Het werd een thuis voor alle Dwergen en al snel werden de eerste gangen en grotten van Khazad-dûm gegraven.
Eerste Era[]
Durin I werd de eerste koning van Khazad-dûm. De latere koningen waren naamgenoten (Durin II, Durin III,...) en waren ook zijn rëincarnaties want de Dwergen geloofden dat Durin steeds weer tot leven komt om hen te leiden. Khazad-dûm werd steeds beroemder en befaamder.
Tweede Era[]
In het jaar 40 van de 2de era verlieten de meeste Dwergen van Nogrod en Belegost hun verwoeste steden voor Khazad-dûm. Eerder werd een groot deel van Beleriand door de Oorlog van Gramschap verwoest. Er werden veel ambachten beoefend en er was een ware opbloei van cultuur in Khazad-dûm.
De Noldor verhuisde naar het land aan de Westerse poort van Khazad-dûm, Eregion. Er onstond vriendschap tussen de Dwergen en de Elfen. De leider van de Elfen, Celebrimbor, hielp met de bouw van een magische poort dat later bekend stond als de West-poort van Khazad-dûm. Maar in 1697 van de 2de Era kwam er een einde aan de vriendschap tussen de Elfen en de Dwergen. In dat jaar viel Sauron Eregion binnen en de Dwergen hielpen de Elfen niet. Sauron vernietigde Eregion en de Elfen vluchten weg maar de deuren van
Deuren Van Durin, de magische West-Poort van Moria.
Khazad-dûm waren gesloten om Sauron tegen te houden. Khazad-dûm ging in afzondering. Het was ook in die tijd dat Orks de Nevelbergen binnenvielen en de berg Gundabad veroverden wat de Dwergen zeer verontwaardigden.
De afzondering werd voor een tijdje verbroken in het begin van de oorlog van het Laatste Bondgenootschap. De Dwergen, geleid door Durin IV, vochten aan de zijde van de Mensen en de Elfen om Sauron voor eens en altijd te vernietigen. Als de oorlog is afgelopen keerden de Dwergen terug naar hun huizen en begon de afzondering weer.
Derde Era[]
De Dwergen groeven verder naar het mithril, maar als de jaren verstrijken moesten de Dwergen steeds dieper en dieper graven. In het jaar 1980 van de 3de era groeven de Dwergen te diep. Ze bevrijdden een monster gehuld in schaduw en vlammen die onder de stad bevond: Een Balrog, later bekend als Durins Vloek De Balrog richte veel schade aan en doodde de huidige koning, Durin IV. Niet veel later werd ook de zoon van de Koning, Náin I, ook gedood en de Dwergen vluchten weg uit Khazad-dûm.
De volgende jaren was Khazad-dûm, een van de rijkste steden van Midden-aarde, leeg en duister. Khazad-dûm kreeg een nieuwe naam: Moria, wat Zwarte Afgrond betekent.
Het monster, een Balrog van Morgoth, leefde bijna 500 jaar alleen in Moria. Na die 500 jaar begon Moria weer bevolkt te worden maar niet door Dwergen. Orks van het Noorden begonnen de schatten van de Dwergen te stelen en bezetten Moria. Ze begonnen ook de Balrog te aanbidden als hun godheid. Kort daarna richt Sauron zich op Moria en stuurt Trollen en Orks van Mordor naar Moria. De Orks namen wel in groote aantallen af in het gevecht van Azanulbizar, in de vallei onder de Oost-Poort van Moria in het jaar 2799 van de 3de era. Maar de Balrog kon niet worden vernietigd en Moria bleef een plaats van leegte en duisternis.
Ergens tussen het jaar 2841 en 2941 van de 3de era bezoekte Gandalf de stad om naar Thráin II die vermist was.
De Expeditie Van Balin[]
In het jaar 2989 van de 3de era probeerden de Langbaarden Moria te heroveren. Onder leiding van Balin, die ook meeging met de queeste van Erebor, trok hij met een leger Dwergen van Erebor naar Moria. De kolonie was succesvol. Ze doodden grote aantallen Orks, namen veel gangen in het Oosten van Moria in en vonden veel verloren schatten terug onder andere Durins Bijl. Toch werden ze verslagen door Orks in 2994.
Mogelijk achter deze gebeurtenis ging Aragorn met Dúnedain Moria binnen om onbekende reden.
Het Reisgenootschap van de Ring[]
Eerst wou het Reisgenootschap over de Nevelbergen gaan maar door hevige sneeuwval op de berg Caradhras moesten ze terugkeren. Daarna vluchten ze in Moria door Orks en Wargs en hadden ze geen andere keus dan onder de Nevelbergen heen te gaan. Ze vonden het Boek van Mazarbul die over Balin's expeditie ging om Moria te heroveren. Na wat aanvallen van Orks en Trollen kwamen ze de Balrog van Morgoth tegen. Gandalf vocht met de Balrog op een smalle brug. Gandalf liet een deel van de brug instorten zodat de Balrog viel maar Gandalf werd meegesleurd door de zweep van de Balrog. De rest van het Reisgenootschap kon ontsnappen en ging verder naar Lórien.
De Balrog en Gandalf overleefden de val en vochten een hevige strijd uit in de diepten onder Moria en op de bergtoppen. Gandalf doodde de Balrog door hem van de bergtop te laten vallen.
Ook al was de Balrog verslagen, toch bleef Moria een duistere plaats tot de 4de era. [1]
Vierde Era[]
Het is niet duidelijk wanneer en wie Moria heeft heroverd. Waarschijnlijk was het doorDurin VII, de laatste reïncarnatie van Durin I, in de 4de Era. Hij leide een leger Dwergen naar Moria en heroverde succesvol Moria. Durin VII werd weer koning van Durins Volk en hamers klonken weer in de grote hallen onder de Nevelbergen tot het ras van de Dwergen eindigde.
Organisatie[]
Khazad-dûm is een gigantisch tunnelnetwerk van kamers, passages, hallen, gangen, mijnen, opslagplaatsen en groeven. Khazad-dûm is zowel een stad als een mijn.
De stad van Khazad-dûm ligt voornamelijk in het Oosten, waar ook het oudste gedeelte lag van Khazad-dûm, en waar ook de toegang was tot de Grote Poorten. De stad was gebouwd in zeven niveaus en zeven diepten. De zeven niveaus waren gebouwd boven de Grote Poorten terwijl de zeven diepten zich onder, en dus dieper in de bergen, de Grote Poorten bevonden. Het is mogelijk dat het eerste niveau en de eerste diepte (waar de Grote Poorten stonden) in elkaar verweven waren. In het Oosten van het stadgedeelte waren ook vele luchtschachten gemaakt om de huizen te verluchten zoals bevoorbeeld de Kamer van Mazarbul die helemaal in het oosten van de zevende diepte lag.
De mijnen van Khazad-dûm lagen verspreid in de stad en lagen tot aan de Deuren van Durin in het Westen. De mijnen gingen verder en dieper dan de tunnels in de stad van Khazad-dûm. Het is mogelijk dat er meer werd gemijnd in de diepere gedeelten van de mijnen.
Het verschil tussen de mijnen en de stad kon je zien wanneer het reisgenootschap door Moria ging. Er is een duidelijk verschil tussen de vroege passages en kamers van de mijnen en de structuren van de stad die verlicht werden door Gandalf.
Veel dieper onder Moria liggen er nog tunnels en ruimtes die zelfs niet door de Dwergen gekend zijn, maar wel door de Balrog. Daar diep onder de grond leven Onbekende Wezens die in geen enkel boek of lied worden beschreven. De Waker in het Water was waarschijnlijk één van deze wezens.
Etymologie en andere namen[]
Khazad-dûm in het Khuzdul (De taal van de Dwergen) betekent Dwergen Huizen. Khazad is het meervoud van khuzd Dwerg en dûm (Ook mogelijk Tûm) betekent Hal(len), Huis (/Huizen). Het is niet duidelijk of het tweede woord in het meervoud of in het enkelvoud is.
Moria is Sindarijns en betekent Zwarte Afgrond. mor betekent Zwart of Duister en iâ beteketn Afgrond.
De Elfen vertaalden Khazad-dûm als Casarrondo (Quenyaans, naam gegeven door de Noldor) of Hadhodrond (Sindarijns). Het woord Hadhodrond is samengesteld uit hadhod (Wat een poging is om het woord Khazad in eigen elfse klanken te maken) + rond wat grot betekent.
Phurunargian is de Westronse naam voor Khazad-dûm en betekent Dwergendelf. Phurunargian bestaat uit de wortelstam phur (graven) en narg- (Dwerg)
Bronnen, Noten en Referenties[]
- ↑ J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien, Sauron Defeated, "Part one: The End of the Third Age: XI. The Epilogue: The second version", p. 122